ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ-Ο ΑΡΧΙΔΑΜΕΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (431-421 π.Χ.)

Ποιος πόλεμος ονομάζεται Πελοποννησιακός:

Ο καταστροφικός εμφύλιος πόλεμος μεταξύ Αθήνας - Σπάρτης και των συμμαχικών τους πόλεων-κρατών, που κράτησε 27 χρόνια (431-404 π.Χ. ) και αναστάτωσε τον ελληνικό κόσμο.

Τα αίτια 

• Αθήνα: κυριαρχία στο Αιγαίο → βλέψεις προς τη Δύση, Ιόνιο και Αδριατική
• Σύγκρουση με Κόρινθο, σύμμαχο Σπάρτης-απειλή στην επιρροή και στα οικονομικά της συμφέροντα. Ειδικότερα ο οικονομικός ανταγωνισμός Αθήνας-Κορίνθου εντάθηκε, όταν οι Αθηναίοι επέκτειναν το εμπόριό τους στη Δύση, όπου κυριαρχούσε ως τότε το κορινθιακό εμπόριο.
• Πολιτειακή διαφορά Αθήνας-Σπάρτης → διαφορά στις νοοτροπίες - χάσμα αγεφύρωτο-αντίπαλες κοσμοθεωρίες. Η Αθήνα υποστήριζε τις δημοκρατικές παρατάξεις στις ελληνικές πόλεις, ενώ η Σπάρτη τις ολιγαρχικές.
• Κλειστή και αριστοκρατική Σπάρτη-αυξανόμενη δύναμη ανοικτής και δημοκρατικής Αθήνας. Η αύξηση της αθηναϊκής δύναμης μετά τους περσικούς πολέμους ανησύχησε τη Σπάρτη.

            →  αναπόφευκτη σύγκρουση

Οι αφορμές

1. Ανάμειξη Αθηναίων στη διαμάχη Κέρκυρας-Κορίνθου για την Επίδαμνο: Οι Αθηναίοι βοήθησαν τους Κερκυραίους, υπογράφοντας μαζί τους αμυντική συμμαχία, «επιμαχία». Οι Κορίνθιοι θεώρησαν την ανάμειξη της Αθήνας παραβίαση των σπονδών.
2. Αποστασία Ποτίδαιας (Κόρινθος): Όταν η Ποτίδαια αποστάτησε από την αθηναϊκή συμμαχία (432 π.Χ.), οι Κορίνθιοι έστειλαν στρατιωτικό τμήμα για να τη βοηθήσουν → πολεμική αναμέτρηση Αθηναίων – Κορινθίων.
3. Κατά Μεγαρέων ψήφισμα (Περικλής): Οι Αθηναίοι μετά από πρόταση του Περικλή, ως αντίποινα κατά των Μεγαρέων που προσχώρησαν στην πελοποννησιακή συμμαχία, απαγόρευσαν στα μεγαρικά πλοία να μπαίνουν σε λιμάνια της αθηναϊκής συμμαχίας → πλήγμα στο μεγαρικό εμπόριο.

ΕΤΣΙ

• Είχαν παραβιαστεί οι «Τριακοντούτεις σπονδαί».
• Συνέδριο στη Σπάρτη: Κορίνθιοι, Μεγαρείς, φιλοπόλεμη σπαρτιατική μερίδα
• Εχθροπραξίες αρχίζουν 431 π. Χ. 

Περίοδοι πολέμου με μικρές διακοπές: 

α) Αρχιδάμειος πόλεμος (431-421 π.Χ.) 

β) Σικελική εκστρατεία (415-413 π.Χ.) 

γ) Δεκελεικός πόλεμος (413-404 π.Χ). 

Αρχιδάμειος πόλεμος (431-421 π.Χ.)

Τα πρώτα έτη του πολέμου

Εισβολή Θηβαίων στην Πλάταια, παραδοσιακή φίλη της Αθήνας

Αρχίδαμος λεηλατεί την Αττική ύπαιθρο → ο πληθυσμός στην οχυρωμένη πόλη

430 π.Χ. μολυσματική ασθένεια αποδεκατίζει τον πληθυσμό της Αθήνας, θύμα και ο Περικλής

Δημαγωγοί

 Αποστασία Λέσβου (428 π.Χ.)

Σπαρτιατικές επιδρομές → οικονομική πίεση συμμάχων → εξεγέρσεις-πρωτοστατεί η Λέσβος-καταπνίγεται με αγριότητα η αποστασία

 Κατάληψη Σφακτηρίας

425 π.Χ. κατάληψη Σφακτηρίας από Αθηναίους, σύλληψη πολλών Σπαρτιατών-η Σπάρτη ζητά ειρήνη -απόρριψη

Ο πόλεμος στη Μακεδονία

Κατάληψη Αμφίπολης από Βρασίδα

Αντίδραση Αθηναίων-ο δημαγωγός Κλέων στην Χαλκιδική-αμφίρροπη μάχη-φονεύονται και οι δύο στρατηγοί (422 π.Χ.)

 Νικίειος ειρήνη (421π.Χ.)

Θάνατος των δύο ηγετών → τέλος πολέμου

Υπογραφή ειρήνης για 50 χρόνια με πρωταγωνιστή τον αρχηγό του αριστοκρατικού κόμματος Νικία

1. ΤΑ ΑIΤIΑ ΚΑI ΟI ΑΦΟΡΜΕΣ ΤΟY ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣIΑΚΟY ΠΟΛΕΜΟY - Ο ΑΡΧIΔΑΜΕIΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (431-421 π.Χ.) from Kvarnalis75




ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1, 2



Η ΑΘΗΝΑΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ,Ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ,Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΙ Ο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ