ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
Νεοελληνική Γλώσσα Γ’ γυμνασίου
Ενότητα 2η
Κείμενο 10 και κείμενο 11
στόχοι:
• κατανόηση κυριολεκτικής – μεταφορικής χρήσης της γλώσσας
• γλωσσικά δάνεια
• διάκριση λεπτών σημασιολογικών διαφορών μεταξύ των λέξεων
• κεντρικό θεματικό κέντρο (διατύπωση τίτλου)
• νοηματική σύγκριση με παράλληλο κείμενο
Δραστηριότητα 1η
1) πληκτρολογήστε τη διεύθυνση http://www.greek-language.gr και τρέξτε τη διαδρομή : νέα ελληνική>εργαλεία>ηλεκτρονικά λεξικά.Επιλέξτε το λεξικό κοινής νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη) και στην αναζήτηση γράψτε τη λέξη ποτάμι .Επιλέξτε βρες
α) διαβάστε τον ορισμό και μεταφέρτε σ΄έναWord τις διαφορετικές χρήσεις της λέξεις
β) σχηματίστε στη συνέχεια δυο προτάσεις με καθεμιά από τις σημασίες της λέξης.
γ) με ποια σημασία χρησιμοποιείται στο κείμενό σας;
Δραστηριότητα 2η
1) πληκτρολογήστε τη διεύθυνση http://www.greek-language.gr και τρέξτε τη διαδρομή : νέα ελληνική>εργαλεία> ηλεκτρονικά λεξικά.Επιλέξτε το λεξικό κοινής νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη) και στην αναζήτηση γράψτε τη λέξη ποτάμι .Επιλέξτε αποστολή στα σώματα
• Με ποια σημασία χρησιμοποιείτα η λέξη στα δημοσιογραφικά κείμενα;
2) πληκτρολογήστε τη διεύθυνση http://www.greek-language.gr και τρέξτε τη διαδρομή : νέα ελληνική>εργαλεία>σώματα κειμένων>εφημερίδα Μακεδονία.Γράψτε τη λέξη ποτάμι και βρες. Επιλέξτε και διαβάστε το κείμενο Μ1152.
• ποια η άποψη του αρθρογράφου για τη γλώσσα και με ποιο κείμενο από αυτά που σας δόθηκαν ταυτίζεται; γράψτε την απάντησή σας σ’ένα φύλλο Word.
Δραστηριότητα 3η
1) πληκτρολογήστε τη διεύθυνση http://www.greek-language.gr και τρέξτε τη διαδρομή : νέα ελληνική>εργαλεία>ηλεκτρονικά λεξικά.Επιλέξτε το λεξικό κοινής νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη) και στην αναζήτηση γράψτε τη λέξη κάστρο
α) ποιες οι χρήσεις της λέξεις και ποια η ετυμολογία της;
β) σχηματίστε στη συνέχεια δυο προτάσεις με καθεμιά από τις σημασίες της λέξης.
γ) ανατρέξτε στη σύνθετη αναζήτηση, γράψτε στο πεδίο ερμήνευμα τη λέξη κάστρο και πατήστε βρες.
• βρείτε μια λέξη ελληνική συνώνυμη της λέξης και σημειώστε τη.
• από τον ίδιο κατάλογο λέξεων επιλέξτε ένα ρήμα και συμπληρώστε την πρόταση
………………..(γ΄εν ενεστ. παθ. φων.) το …………..της ελληνικής γλώσσας με την αυξανόμενη εισροή ξένων λέξεων.
Δραστηριότητα 4η
1)πληκτρολογήστε τη διεύθυνση http://www.greek-language.gr και τρέξτε τη διαδρομή : νέα ελληνική>εργαλεία>ηλεκτρονικά λεξικά.Επιλέξτε το λεξικό κοινής νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη) και στην αναζήτηση γράψτε τη λέξη κάστρο
α) ποιες οι χρήσεις της λέξεις και ποια η ετυμολογία της;
β) ανατρέξτε στα σώματα κειμένων της εφημερίδας ¨Τα Νέα¨ και δηλώστε με ποια σημασία χρησιμοποιείτα η λέξη
γ) σχηματίστε στη συνέχεια δυο προτάσεις με καθεμιά από τις σημασίες της λέξης.
Δραστηριότητα 5η
Σ΄ένα σκίτσο που παριστάνει τη νεοελληνική γλώσσα μέσα σ΄ένα κάστρο και τις ξένες γλώσσες έξω από τα τείχη ως απειλητικούς επιδρομείς γράψτε δύο μικροκείμενα (λεζάντες). Το ένα να αντλεί υλικό από την άποψη του πρώτου και το δεύτερο από την άποψη -για την ελληνική γλώσσα- του δεύτερου αρθρογράφου.
Δημιουργήστε ένα τέτοιο σκίτσο με το πρόγραμμα κατασκεύης σκίτσων που είναι διαθέσιμο στον υπολογιστή σας.
Δραστηριότητα 6η
1) πληκτρολογήστε τη διεύθυνση http://www.greek-language.gr και τρέξτε τη διαδρομή : νέα ελληνική>εργαλεία>ηλεκτρονικά λεξικά.Επιλέξτε το λεξικό κοινής νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη) και στην αναζήτηση γράψτε τη λέξη αφομοιώνω
α) αφού διαβάσετε τους ορισμούς αναφέρετε παραδείγματα στα οποία η λέξη αποκτά αρνητική χροιά.
β) συμβαίνει το ίδιο και στο θέμα τηςς γλώσσας σύμφωνα με το κείμενο 11;
γ) παρουσιάστε σ΄ένα φύλλο διαφανειών τις βασικές θέσεις των δυο αρθρογράφων και σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο ανακοινώστε αν υπάρχει ταύτιση ή απόκλιση απόψεων.
Δραστηριότητα 7η
1) πληκτρολογήστε τη διεύθυνση http://www.greek-language.gr και τρέξτε τη διαδρομή : νέα ελληνική>εργαλεία>ηλεκτρονικά λεξικά.Επιλέξτε το λεξικό κοινής νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη) και στην αναζήτηση γράψτε τη λέξη εφιάλτης.
α) αντιγράψτε σ΄ένα φύλλο Word τις σημασίες της λέξης
β) συνδυάστε τη λέξη με το επίθετο που την προσδιορίζει στο κείμενο και δηλώστε τη σημασία με την οποία χρησιμοποιείται η λέξη.
γ) σχηματίστε στη συνέχεια μια δική σας πρόταση με τη μεταφορική σημασία της λέξης.